Là huyện cửa ngõ của tỉnh Sơn La, được tách ra từ huyện Mộc Châu với 14 xã từ giữa năm 2013. Vân Hồ là huyện có nhiều tiềm năng phát triển du lịch với nhiều loại hình hấp dẫn, đặc trưng ở vùng sơn cước. Trong chuyến du lịch khám phá Vân Hồ, bạn sẽ tạm rời xa phố thị ồn ào, đông đúc, dễ dàng quên đi những bộn bề, lo toan trong cuộc sống thường nhật, bỏ lại sau lưng những chán chường, mệt nhoài và luôn đối diện với những nguồn cảm hứng mới, cảm xúc mới.
Điều ấn tượng với du khách đầu tiên về Vân Hồ, chính là 1 cao nguyên ngàn hoa. Vào dịp tết Nguyên đán là khoảng thời gian Vân Hồ đẹp nhất, nhiều điều thú vị nhất với sắc trắng tinh khôi của ngút ngàn hòa mận và bạt ngàn nương cải hòa quyện cùng sắc hồng quyến rũ của những cánh đào rừng. Đào ở Vân Hồ có nhiều loại, đào rừng, đào pháp, đào hồng nhật tân với nhiều sắc hoa nhưng nét nguyên sơ, mộc mạc và đầy kỳ bí của đào rừng đã trở thành biểu tượng tết vùng cao. Trong sương mù giá rét, đào rừng vẫn nở, mỏng manh mà kiên cường đầy sức sống. Cây cành đào rừng không có thế, sắc hoa phớt trắng hồng không rực rỡ như sắc đào nhật tân nhưng chính nét nguyên sơ, tạo nên vẻ đẹp nhẹ nhàng mà sâu lắng trong hồn người. Hoa đào rừng có 5 cánh mảnh, màu phớt hồng, đậm dần từ đầu cánh vào cuống hoa. Cánh hoa mộc mạc mà thanh nhã có sức hút đến mê hoặc. Khi cả cây đào rừng bung hoa thì làm bừng sáng cả 1 góc núi rừng Vân Hồ lộng gió. Những nụ hoa chúm chím như nụ cười thiếu nữ mỉm duyên thu hút những ánh nhìn. Cành đào rừng tô điểm cho những vạt rừng, khu rừng bằng vẻ đẹp nhẹ nhàng mà bền bỉ.
Anh Tráng A Chu - Chủ Homestay A Chu cho biết: Hiện tại, những cây đào nguyên bản còn có ở trong làng đang nở rộ khiến du khách rất thích thú. Đặc biệt, khi đến đây cả du khách trong nước và nước ngoài đều rất ấn tượng với mô hình Homestay mà A Chu cũng như bà con đang thực hiện.
Ngắm hoa đào ở những bản Mông, bản Thái ở Vân Hồ, tha hồ chiêm ngưỡng sự giao hòa của những cánh hoa rừng với đời sống của bà con miền cao trong khung cảnh giao hòa ấm áp, bình yên. Để tận hưởng mọi khoảnh khắc tươi đẹp của đào rừng, của loài hoa đậm vị tết vùng cao, trải nghiệm trong các bản làng sẽ là kỷ niệm rất thú vị
Chị Đào Hồng Ngọc, 1 Du khách đến từ TP. Hồ Chí Minh chia sẻ: Hoa Đào ở đây nở rất đẹp và nó khác với hoa mai ở chỗ cành nở hoa thưa thớt nhưng mang 1 vẻ đẹp mộc mạc, giản dị, còn hoa mai thì rực rỡ, sang chảnh ở Sài Gòn
Còn đối với anh Tăng Nguyên Ngọc, 1 du khách đến từ Hà Nội cũng cho biết: không phải giống như 1 số loại đào ở Hà Nội, mà đây là loại đào phai, mang 1 màu sắc rất tự nhiên và đẹp, khiến cho con người cảm thấy yên bình hơn.
Nếu như cánh hoa đào gợi nhắc cho người ta nhớ tới sự mỏng manh nhưng căng tràn sức sống thì hoa mận lại gợi nên vẻ đẹp tinh khôi. Với diện tích trồng mận lên đến trên 1.200ha, vào mùa xuân hoa mận phủ lên bản làng của huyện Vân Hồ một màu trắng đầy quyến rũ. Trong khung cảnh bầu trời cao xanh, không khí mát lành và những vườn mận nở hoa trắng muốt, bạt ngàn trong những bản nhỏ, trên triền núi đá và trong những thung lũng xanh lam của núi đá khiến cho bao người phải say lòng. Hoa mận làm nổi bật nên chiếc váy đỏ của người phụ nữ dân tộc, những khóm nhà nhỏ ấm cúng xen kẽ những vườn mận trắng tinh khôi. Có những ngày giá rét đến thế, nhiều du khách đi cả một quãng đường dài đến Vân Hồ chỉ để mê mải, đắm chìm trong thiên đường hoa mận trắng mà chẳng biết mỏi mệt. Những ngày cận tết thế này làm lòng người ham đi sẽ cảm thấy bứt dứt lắm khi chưa được ngao du, dong duổi 1 chuyến xa tìm Vân Hồ, Mộc Châu, Hà Giang,…ngắm mùa hoa mận, hoa đào.
Ẩn mình trong cánh rừng già của miền đất Vân Hồ, thác Tạt nàng quanh năm tung bọt trắng xóa, tưới mát cho ruộng đồng và cả tâm hồn những người lữ khách phương xa. Thác nước cao hơn 100m được phân thành 3 tầng, xung quanh cây cối xanh tốt, du khách sẽ được đắm mình vào bản hòa ca của tiếng thác đổ ầm ì với tiếng chim rừng thánh thót reo vui, hòa mình với thiên nhiên hoang sơ và dòng nước mát lạnh. Cùng nghe người dân địa phương kể tích chuyện tình yêu cảm động của đôi trai gái dưới dòng thác. Tên gọi là Tạt nàng, bắt nguồn từ câu chuyện thời lập bản, lập mường xưa kia, có 1 cô gái nọ rất xinh đẹp, có rất nhiều chàng trai yêu mến và đến hỏi về làm vợ. Nhưng cô gái chỉ yêu chàng trai con của dòng họ có mối thù truyền kiếp với gia tộc của nàng. Bởi vậy 2 người không đến được với nhau. Cuối cùng vào 1 hôm cô gái đã mang đồ dệt thổ cẩm của mình để ở đỉnh Táp nặm rồi gieo mình xuống dòng thác. Tạt nàng có từ đó dịch ra tiếng thái có nghĩa là thác nàng tiên.
Nằm trong khu du lịch Quốc gia Mộc Châu, cách thủ đô Hà Nội 170km, Vân Hồ có 5 dân tộc anh em cùng sinh sống, mỗi dân tộc có những nét văn hóa đặc trưng, hấp dẫn riêng, tạo nên bức tranh văn hóa đa màu sắc. Không gian văn hóa đa dạng, đặc sắc về trang phục, kiến trúc nhà ở, sinh hoạt văn hóa, phong phú về ẩm thực là những yếu tố thu hút sự quan tâm, muốn được khám phá, tìm hiểu của du khách khắp mọi miền đất nước và cả du khách nước ngoài thông qua loại hình du lịch Homestay. Những điểm Homestay đã để lại ấn tượng sâu sắc, hút khách vào những dịp cuối tuần hoặc những dịp nghỉ lễ trong năm và trở thành điểm đến lý tưởng đối với du khách. Cơ sở du lịch cộng đồng của gia đình anh Tráng A Chu bài trí không gian đẹp mắt, ngôi nhà của Chu khá độc đáo, kết hợp những nét truyền thống của ngôi nhà Mông, Thái nhưng lại tăng thêm các tiện ích hiện đại, tạo sự thoải mái cho du khách. Tại Homestay A Chu, du khách có thể tìm hiểu đời sống sinh hoạt thường ngày của bà con bằng các hoạt động trải nghiệm cuộc sống thú vị như thu hoạch đào, mận, làm bánh dày, giã mèn mén, chơi các trò chơi dân tộc. Đến đây, du khách còn được thưởng thức ẩm thực dân dã, tươi sạch của núi rừng như gà xương đen, cá suối, lợn bản, rau rừng được khéo léo gia giảm, hợp khẩu vị với du khách.
Ngoài ra, để du khách và người dân bản địa gần gũi với nhau hơn, Homestay A Chu còn tổ chức các hoạt động giao lưu và tham gia các chương trình văn nghệ do chính các thanh thiếu niên trong bản dàn dựng, biểu diễn. Du khách sẽ được thưởng thức những điệu nhạc truyền thống, đặc sắc như múa khèn, sáo mông, đàn môi, những bài hát dân tộc phục vụ du khách. Homestay của A Chu mang lại cho gia đình anh thu nhập khá giả và tạo việc làm cho hơn 10 lao động địa phương.
Anh Chu chia sẻ thêm: Đối với những lao động làm việc tại Homestay của anh đều phải mặc trang phục truyền thống của đồng bào dân tộc Mông. Khi khách tới sẽ được đón tiếp ngay từ cổng, được mời trà, nước quế, khăn lạnh,…Vì vậy, các Công ty lữ hành cũng rất tin tưởng giới thiệu khách cho Homestay A Chu với phương châm không đi sâu vào đặc sản nhưng sẽ đưuọc phục vụ những món ăn đơn giản, thường ngày của bà con để du khách dễ dàng cảm nhận nét văn hóa độc đáo của bản địa.
Vân Hồ Ecolodge là một khu nghỉ dưỡng yên bình tại bản Hua Tạt xã Vân Hồ với thiết kế vừa truyền thống đậm bản sắc văn hóa các dân tộc, vừa có chút cổ điển và gần gũi với thiên nhiên. Khu nghỉ dưỡng hòa mình trong không gian xanh ngát với khí hậu ôn hòa bên cạnh đồi thông hơn 10 năm tuổi và những cánh đồng chè trải dài như thảm lụa xen lẫn với ruộng lúa đang vào độ chín vàng. Bạn có thể trải nghiệm trên đồi thông lộng gió, đọc sách bên ô cửa của ngôi nhà sàn xinh xắn.
Vân Hồ Ecolodge sẽ đem đến cho bạn không gian yên bình không thể nào diễn tả bằng lời. Lưu trú ở đây, bạn có thể khám phá nếp sống độc đáo, tìm hiểu cách làm thổ cẩm truyền thống của đồng bào dân tộc Mông, thưởng thức những đặc sản như thịt nướng, lợn hun khói, cá nướng Pa pỉnh tộp. Ở Vân Hồ Ecolodge bạn cũng có thể lưu vào máy bộ sưu tập ảnh tuyệt vời, không chỉ ở không gian bao la, tươi mát của cánh đồng chè, của đồi thông lộng gió.
Chị Hoàng Thị Chuyên, 1 du khách đến từ Hà Giang cho biết: khi trở lại Hà Giang, chị sẽ giới thiệu những gì đẹp nhất, tinh túy nhất của Vân Hồ đến bạn bè, người thân và chắc chắn sẽ quay trở lại Vân Hồ trong những chuyến du lịch gia đình.
Hiện nay, huyện Vân Hồ đang tập trung phát triển du lịch theo 2 hướng trọng tâm là phát triển du lịch cao cấp bao gồm các nhà hàng, khách sạn, khu nghỉ dưỡng theo quy chuẩn và phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn cảnh quan thiên thiên, bản sắc văn hóa các dân tộc. Cùng với đó là đẩy mạnh các hoạt động quảng bá, xúc tiến và liên kết du lịch, huy động các nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch, trong đó tập trung đào tạo kỹ năng nghề và thực hành thực tiễn. Phấn đấu đến năm 2030 cơ cấu phát triển kinh tế ngành dịch vụ chiếm trên 40%, trong đó du lịch chiếm chủ yếu.
Khám phá Vân Hồ bạn sẽ không những được đặt chân lên vùng đất mới lạ mà còn được gần gũi, tiếp xúc với người dân địa phương tại các địa điểm du lịch cộng đồng, được hòa mình vào với cuộc sống giản dị, mộc mạc cùng những người đồng bào dân tộc anh em. Vân Hồ như 1 thế giới mới thổi vào những giá trị mới cho cuộc đời bạn, chỉ cần tự tin tiến về phía trước bạn sẽ luôn mở ra những cánh cửa mới để khám phá những điều kỳ diệu của Tây Bắc, của đất Việt và của quê hương Vân Hồ tươi đẹp này.
BT: Lan Anh