Những ngày cả nước phòng, chống dịch Covid-19, con cháu trong gia đình ông Quách Công Toàn, ở xã Quang Minh, huyện Vân Hồ vẫn duy trì việc học và làm bài tập ở nhà. Đứa lớn kèm đứa bé, cứ làm xong bài là kiểm tra chéo cho nhau để đảm bảo lượng kiến thức đã học. Hiện 100% con cháu trong dòng họ Quách đều đến trường đúng độ tuổi, không có người bỏ học giữa chừng, trong số đó có nhiều cháu đạt học lực khá, giỏi và đỗ vào các trường trung cấp, cao đẳng và đại học trong cả nước với thành tích đáng tự hào.
Những năm thập niên 80-90, với 1 hộ gia đình có 10 người con như gia đình ông Toàn, việc lo ăn đã vất vả chứ chưa nói đến việc học. Thế nhưng ông tâm niệm: dù có khó khăn đến đâu cũng cần cho các con đi học đầy đủ. Đến nay, các con ông đều đã trưởng thành, nhiều người trong số đó còn tham gia công tác xã hội và giữ các trọng trách cao trong cơ quan, đơn vị. Con cái thành đạt, các cháu chăm ngoan, học giỏi đó là niềm tự hào, hạnh phúc nhất đối với ông bà. Và cứ thế, phong trào khuyến học khuyến tài trong dòng họ Quách được duy trì từ đời này qua đời khác.
Để khuyến khích con cháu học tập, mỗi năm dòng họ Quách đều có 1 quỹ gọi là “khuyến học” để trao thưởng cho các con cháu có thành tích cao. Dù những phần thưởng đó không lớn về vật chất nhưng rất giàu về tinh thần, khiến con cháu trong dòng họ đều thi đua “học tốt”. Đặc biệt, các bậc cha mẹ trong mỗi gia đình cũng luôn phấn đấu, nỗ lực trong công tác, lao động sản xuất và làm gương cho con cái noi theo.
Việc xây dựng ý thức học tập ngay từ chính mỗi gia đình đã thổi bùng ngọn lửa, góp phần lan tỏa phong trào hiếu học trong dòng họ. Trải qua các thế hệ, con, em của dòng họ Quách luôn quan tâm đến việc học. Chính sự chủ động trong việc tìm tới con chữ mà kinh tế của các gia đình họ Quách cũng khá giả hơn. Tích cực vận động con cháu chấp hành tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, tham gia đóng góp xây dựng và phát triển quê hương, 95% số hộ trong dòng họ được công nhận gia đình văn hóa, nhiều năm liền dòng họ Quách được công nhận là dòng họ hiếu học tiêu biểu.
Sự học xưa nay đều gieo mầm bám rễ từ mỗi gia đình, mỗi dòng họ. Chính sự chủ động khơi gợi truyền thống hiếu học ấy sẽ là nguồn động lực, cổ vũ tinh thần hiếu học cho lớp trẻ, biến tinh thần ấy trở thành một nét đẹp văn hóa, qua đó góp phần hình thành nhân cách và giáo dục thế hệ trẻ nỗ lực cống hiến cho quê hương.
T/h: Kiều Anh, Sa Vy