Dẫn chúng tôi đi thăm mô hình trồng cây chanh leo của gia đình anh Mùi Văn Lưu, một trong những hộ đi đầu trồng cây chanh leo tại bản Liên Hợp. Những giàn chanh xanh tốt, sai trĩu quả chạy dài cả vườn đồi đã thay thế cho cây ngô kém hiệu quả, là thành quả sau 3 năm vất vả của cả gia đình. Chia sẻ với chúng tôi anh Lưu cho biết: Khi tỉnh có chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, gia đình anh cũng băn khoăn chưa biết nuôi con gì, trồng cây gì để mang lại thu nhập cho gia đình. Sau thời gian tham khảo, tìm hiểu thêm ở một số xã trên địa bàn huyện đã trồng cây chanh leo, anh nhận thấy khí hậu, thổ nhưỡng nơi mình sinh sống có điều kiện tương đồng và thích hợp. Tháng 3 năm 2017, anh Lưu đã cùng gia đình đầu tư trồng thử nghiệm 1.600m chanh leo tại khu đất đồi của gia đình. Sau 6 tháng trồng, giàn chanh leo của gia đình anh đã sinh trưởng, phát triển tốt, năng suất cao, chất lượng quả ngon với giá bán trung bình khoảng 15 - 30.000đ/kg, mỗi lứa thu hoạch được khoảng 1 tấn quả thương phẩm. Thấy được lợi ích từ trồng chanh leo, đến nay, gia đình anh tiếp tục mở rộng diện tích trồng với trên 4.000m và đang cho thu hoạch.

Mô hình trồng chanh leo của gia đình anh Lưu phát triển là động lực để các hộ gia đình khác trong xã học tập, làm theo. Tại bản Liên Hợp, gia đình anh Mùi Văn Bằng cũng đã mạnh dạn vay vốn để đầu tư trồng chanh leo trên diện tích 3.000m đất của gia đình. Trong tổng số hơn 100 gốc chanh leo, hiện nay đã có 50 gốc chanh leo cho thu hoạch, số gốc chanh leo còn lại đang phát triển tốt và chuẩn bị cho thu hoạch trong vụ tiếp theo. Để có được vườn chanh leo phát triển tốt như hôm nay, anh Bằng đã gặp không ít những khó khăn, tuy nhiên trong quá trình thực hiện mô hình, nhờ áp dụng đúng kỹ thuật chăm sóc, vun gốc, bón phân, tỉa lá,…nên vườn chanh leo của gia đình anh cho năng suất khá cao. Mặc dù mới bước vào đầu mùa vụ thế nhưng cây chanh leo đã mang về cho gia đình anh Bằng thu nhập trên 20 triệu đồng, đến nay gia đình anh đã thu hồi được vốn đầu tư và bước đầu có lãi.

Chanh leo là loại cây ra quả quanh năm, do vậy năng suất và giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với một số loại cây trồng khác. Đặc biệt, trồng chanh leo công chăm sóc ít, vốn đầu tư không quá lớn, sau 3 năm thu hái mới phải trồng lại gốc mới.

Trao đổi với chúng tôi, ông Vì Văn Thường, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Năm 2017, trên địa bàn xã mới chỉ trồng thử nghiệm trên 2 ha chanh leo tại một số hộ, sau khi thấy hiệu quả kinh tế từ loại cây này, bà con đã tự chuyển đổi thay thế các loại cây trồng kém hiệu quả sang trồng chanh leo. Hiện nay, mô hình chanh leo đã được nhận rộng ở khắp các bản trên địa bàn xã với tổng diện tích lên đến hàng chục ha.

Cùng với các xã Chiềng Khoa, Chiềng Yên, Vân Hồ, Lóng Luông,…màu xanh của những giàn chanh leo đã bắt đầu phủ kín khắp các đồi nương trên địa bàn xã Liên Hòa. Hiệu quả kinh tế mà chanh leo mang lại đã giúp bà con nơi đây dần ổn định cuộc sống, vươn lên làm giàu. Điều cần thiết bây giờ, chính là có cơ chế hợp lý, nhất là khâu bao tiêu sản phẩm với giá thu mua ổn định để bà con yên tâm sản xuất, hình thành vùng nguyên liệu phục vụ các nhà máy chế biến trên địa bàn và hướng tới thị trường xuất khẩu.

 T/h: Sa Vy, Nguyễn Hải